Badanie cytologiczne inaczej zwana cytologią to obok testów na obecność wirusa HPV podstawowe badania w kierunku nowotworu szyjki macicy, które co roku wykonać powinna każda Polka aktywna seksualnie. Regularne badanie cytologiczne zwiększa szanse na wczesne wykrycie podejrzanych zmian w obrębie szyjki macicy. Choroba jest bowiem całkowicie uleczalna – pod warunkiem, że leczenie wdrożono odpowiednio wcześnie. Badanie cytologiczne powinny co roku wykonywać zarówno nastolatki, które nie rozpoczęły jeszcze współżycia, jak i kobiety po 25. roku życia. Cytologia umożliwia wykrycie infekcji dróg rodnych i nieprawidłowych zmian na poziomie komórkowym, które w późniejszym okresie mogą powodować raka. Nawet w przypadku wyników poprzedniego badania, które nie budzą zastrzeżeń, lekarze ginekolodzy zalecają badanie cytologiczne co 12 miesięcy. Jeżeli cytologię połączysz z badaniem DNA w kierunku nosicielstwa wirusa HPV, w przypadku braku zastrzeżeń co do obu wyników, kolejną cytologię możesz powtórzyć dopiero po 3 latach od poprzedniego badania. Wiele kobiet decyduje się na to rozwiązanie.
Czy jestem w grupie ryzyka?
Do czynników zwiększających prawdopodobieństwo zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego należą:
- Wielość partnerów seksualnych
- Metody antykoncepcji inne niż prezerwatywy
Stosowanie prezerwatyw obniża ryzyko zarażenia wirusem HPV, ale go nie likwiduje! Zarazić można się również przez kontakt ze skórą nosiciela, co możliwe jest poza kontaktami płciowymi, np. na basenie czy saunie, lub korzystając z tych samych ręczników. Nadmienić należy jednak, że tak zarazić się można jedynie nisko onkogennymi typami wirusa – np. HPV 6 czy HPV 11. Typy wirusa o niskim ryzyku rozwinięcia raka powodują najczęściej inne nieprzyjemne dolegliwości takie jak brodawki weneryczne i inne zmiany skórne w obrębie sfer intymnych. U kobiet mogą to być również częste infekcje dróg rodnych o dotychczasowo niewyjaśnionym podłożu. Onkogenne typy wirusa HPV są przenoszone jedynie przez kontakty seksualne.
Wykonaj badanie cytologiczne, jeżeli
- Cierpisz na częste infekcje dróg rodnych o nieznanym podłożu
- Masz obniżoną odporność przez np. nosicielstwo wirusa HIV, przebytą chemioterapię
- Często zmieniasz partnerów seksualnych
- Jesteś bądź planujesz ciążę – u kobiet w ciąży badanie cytologiczne wykonuje się dwukrotnie – w I i III trymestrze
- Odczuwasz ból w dolnej części brzucha
- Występują upławy, świąt, pieczenie stref intymnych
Jak przygotować się do badania cytologicznego?
Zaplanuj wizytę u ginekologa najlepiej między 10. a 20. dniem cyklu. Cytologii nie wykonasz podczas okresu. Na 2 dni przed pobraniem wymazu unikaj długich kąpieli wannie i korzystania z basenu oraz sauny – mogą prowadzić do zmiany pH pochwy i tym samym infekcji dróg rodnych. Wyniki takiej cytologii nie będą wiarygodne. Nie korzystaj z tamponów, globulek i innych leków dopochwowych.